Bubbel basics
Bubbel basics, het blog waarin Charlotte je in vogelvlucht de verschillen uitlegt tussen al die fijne bubbels.
Ik heb altijd wel zin in bubbels, maar rond deze periode al helemaal. Nu kan ik me voorstellen dat je soms het overzicht niet meer hebt tussen al dat lekkers. Daarom een kort overzicht van welke mousserende wijnen wij in de winkel verkopen en mijn persoonlijke favorieten.
Hoe komen de bubbels in de wijn?
Er zijn verschillende manieren om mousserende wijn te maken. We zoomen even in op de twee belangrijkste en bekendste manieren. Echte bubbel basics!
#1 De traditionele methode
Bij de traditionele methode worden de bubbels verkregen door een tweede vergisting op de fles. Dit betekent dat er aan een fles stille wijn (in champagne de Vin Clair genoemd) gist en suiker wordt toegevoegd. Vervolgens wordt de fles afgesloten en ontstaat er een natuurlijke reactie, namelijk de vergisting. Bij het proces van vergisting komt er koolzuur vrij. Doordat de fles afgesloten is, kan dit koolzuur niet ontsnappen en wordt hierdoor de wijn mousserend.
Aroma’s als toast, brioche, hazelnoot of amandelen
De traditionele methode wordt als de beste methode beschouwd om mousserende wijn te maken. Dit komt doordat de mousserende wijn rijpt op de gistcellen in de fles, waardoor er extra aroma’s ontstaan. Dit wordt de autolyse genoemd. Vaak zijn de aroma’s te herkennen als toast, brioche, hazelnoot of amandelen.
Mousserende wijnen waarbij de traditionele methode verplicht is, zijn: champagne, crémant en cava.
#2 De tankmethode
Bij de tankmethode vindt die tweede vergisting plaats in een afgesloten tank, in plaats van de fles. Hierbij wordt de basis wijn in een grote luchtdichte tank gedaan en wordt hier vervolgens gist en suiker aan toegevoegd. Wanneer de tweede vergisting klaar is wordt de mousserende wijn in flessen gedaan. Bij deze methode rijpt de wijn dus niet op de gistcellen waardoor er geen autolyse ontstaat. De tankmethode is een stuk voordeliger, omdat er veel handelingen bespaard blijven die wel nodig zijn bij de traditionele methode.
Zoet, zoeter, zoetst
Mousserende wijn wordt gemaakt van beendroog tot mierzoet. Dit is altijd te vinden op het etiket en wordt aangeduid met de dosage oftwel de dosering. Nadat de tweede vergisting heeft plaatsgevonden wordt bepaald hoe droog de mousserende wijn wordt. Op basis daarvan wordt er een mengsel van wijn en suikersiroop toegevoegd aan de wijn, de Liqueur de Tirage.
Bij het type brut ligt de dosering tussen de 6 tot 12 gram suiker per liter. Dit klinkt veel, maar de meeste mousserende wijnen hebben deze dosage en dit wordt al droge mousserende wijn gezien. Oplopend van beendroog tot zoet heb je de volgende smaaktypes: Brut Nature, Extra Brut, Brut, Extra Sec, Sec, Demi-Sec en Doux. Aan de hand hiervan weet je dus in hoeverre je een droge of zoete mousserende wijn koopt.
Blanc de wat?
Als je wel eens mousserende wijn hebt gekocht, zal het je ongetwijfeld op zijn gevallen dat er op sommige flessen Blanc de Blancs of Blanc de Noirs staat. Dit zegt wat over de druiven die zijn gebruikt in de mousserende wijn. Blanc de Blancs betekent letterlijk wit van wit. Oftewel, witte mousserende wijn gemaakt van witte druiven (eigenlijk groene druiven ;-)). Blanc de Noirs betekent, witte mousserende wijn gemaakt van zwarte (eigenlijk blauwe) druiven. Zo wordt in Champagne vaak de aanduiding Blanc de Blancs gebruikt als de champagne enkel wordt gemaakt van Chardonnay.
Champagne
Hoe kan het ook anders, de koning onder de mousserende wijn, champagne. Wanneer je aan mousserende wijn denkt, denk je vaak toch als eerst aan champagne. Zowel ik, als mijn collega’s zijn er dol op en we trekken graag een flesje open. Het bijbrengen van bubbel basics kennis aan nieuwe collega’s gaat standaard gepaard met champagne.
Champagne mag enkel uit het gebied Champagne komen. Deze noordelijke AOP ligt in Frankrijk en is waarschijnlijk de spa rood onder de mousserende wijnen. Champagne wordt in 99% van de gevallen gemaakt van Pinot Noir, Pinot Meunier en Chardonnay. Door de noordelijke ligging van het gebied is het een mousserende wijn waar de zuren flink in aanwezig blijven. Dit in combinatie met de bodemsamenstelling, die uit kalk bestaat, krijgt champagne zijn unieke smaak. Champagne rijpt verplicht minimaal 15 maanden op de gistcellen. Deze champagnes schaar ik onder mijn persoonlijke favorieten:
Cava
De meest bekende mousserende wijn uit Spanje: Cava. Cava moet verplicht op de traditionele methode gemaakt worden en mag uit heel Spanje komen, al komt in praktijk de meeste cava uit Penedés. Vaak wordt cava gemaakt van het Spaanse trio: Macabeo, Xarel-lo en Parellada, maar ook andere druiven zijn toegestaan. In vergelijking met champagne komt cava uit een warmer gebied en is hierdoor ook een stuk minder hoog in zuren. Het is vaak wat fruitiger en toegankelijker dan champagne. Al kan je wel duidelijk de tonen van de traditionele methode herkennen, wat hem meer body geeft. Deze cava’s vind ik heel fijn:
Prosecco
De meest bekende mousserende bubbel van Italië is toch wel prosecco. Een veel betaalbaarder alternatief dan bijvoorbeeld champagne. Prosecco wordt over het algemeen op de tankmethode gemaakt, al blijven er natuurlijk uitzonderingen. Het wordt gemaakt van de druif Glera wat een vrij neutrale druif is. Het is een toegankelijke, frisse en droge stijl bubbel met een typisch amandelbittertje in de afdronk. Must try prosecco’s:
Franciacorta
We blijven nog even in Italië, maar vertrekken met de bubbel basics richting de regio Lombardije. Dit is dé regio van Franciacorta. Veel minder bekend dan prosecco, maar fantastisch in kwaliteit! Dit is, naar mijn mening, het Italiaanse alternatief op champagne. Franciacorta wordt gemaakt op de traditionele methode en de toegestane druiven zijn Chardonnay, Pinot Nero en Pinot Bianco. Franciacorta rijpt verplicht minimaal 18 maanden op de gistcellen en is in stijl iets ronder dan champagne. Het heeft vaak wel die mooie autolyse tonen door de lange rijping en doordat het klimaat iets warmer is dan champagne, vaak wat minder hoge zuren. Ben je fan van champagne, dan is het absoluut eens het proberen waard, zoals deze:
Crémant
Crémant is een verzamelnaam van verschillende mousserende wijnen die uit heel Frankrijk mogen komen. Denk bijvoorbeeld aan crémant de Alsace, crémant de Loire en crémant de Bourgogne. De regels voor een crémant zijn iets minder streng dan de regels in Champagne, maar ook een crémant wordt altijd op de traditionele methode gemaakt. Het rijpt verplicht minimaal 9 maanden op de gistcellen. Het is moeilijk om een smaaktype mee te geven aan crémant, aangezien het uit zo veel verschillende plekken mag komen en het van diverse druiven gemaakt mag worden. Zo is een crémant de Alsace, rond, vol en rijk van stijl terwijl een crémant de Loire een stuk frisser is, vaak met tonen van groene appel en citrus. Deze zal ik je zomaar adviseren:
Vonkelwijn
Dat de taal die in Zuid-Afrika wordt gesproken fantastisch is, bewijst deze term maar weer. Vonkelwijn is namelijk het Zuid-Afrikaanse antwoord op mousserende wijn. Vonkelwijn wordt gemaakt in de koelere gebieden van Zuid-Afrika en hebben vaak Chardonnay is basis, maar ook Chenin Blanc doet het goed. Zie je MCC op het etiket staan? Dan staat dit voor Methode Cap Classique, oftwel de traditionele methode waarop de mousserende wijn is gemaakt. Mijn favoriet:
– Snowmountain Vonkelwijn, deze wijn staat nog niet online maar is in onze winkels verkrijgbaar.
Mocht je na aanleiding van deze bubbel basics interesse hebben in bovenstaande wijnen, of in één van de andere mousserende wijnen uit ons assortiment, dan adviseren we je graag verder in een van onze winkels!
