PORT

Port krijgt steeds minder een stoffig imago, voor ons leuk om hier weer eens wat meer mee te gaan doen! Port is er in alle soorten en maten. Ik merk dat de port theorie voor veel klanten lastig is dus ik probeer het in deze blog uit te leggen…een kleine masterclass!

Port is een versterkte wijnsoort. Dat houd in dat het gistingsproces tijdens het wijn maken gestopt is door de toevoeging van alcohol. Je houd suikers over die het een zoetere smaak geven met een hoger alcoholpercentage. Er zijn vele portsoorten in vele kleuren, stijlen en maten. In deze blog leg ik de nadruk op de 2 bekendste portsoorten namelijk de rode Ruby en Tawny port. Ik zal je onder andere het verschil in “de tot stand koming”(van het woord productie krijg ik zo’n fabrieksgevoel) uitleggen op een zo makkelijk mogelijke manier. Het verschil zit hem in rijping en houtlagering. Ruby port is een vrij jonge port die tussen de 2 en 3 jaar is opgeslagen in het vat. De smaak is veelal fruitig en de kleur diep robijnrood. Het is, en dat klinkt misschien een beetje ondergewaardeerd, de makkelijkste portsoort. Ruby ports kunnen wel degelijk langer op vat rijpen, dan worden ze iets minder makkelijk. Als dit daadwerkelijk gebeurd is spreken we van een LBV (Late Bottled Vintage) of een Vintage port.

De LBV port is een port die bestaat uit een mengeling van port van één enkel jaar. De port rijpt ongeveer 4 tot 6 jaar op vat en word daarna gebotteld. De meeste soorten kunnen dan ook meteen gedronken worden en hoeven niet te worden opgelegd. Op het etiket zie je altijd het oogstjaar en de datum van botteling. Een stapje hoger is de Vintage port. Ongeveer 3 maal in de 10 jaar is een port zo goed dat het jaar als top jaar de boeken in gaat en de port als vintage port mag worden uitgebracht. Een vintage port word maximaal 3 jaar op vat bewaard en de verdere ontwikkeling gebeurd in de fles. In de fles van een vintageport vormt zich dan altijd droesem dus het is niet zo dat je deze fles zonder te decanteren (overschenken in een karaf) op kunt drinken. Vintage ports van 60 jaar oud kunnen nog altijd gedronken worden, mits goed bewaard natuurlijk. Een ruby port dien je als een wijn te behandelen en drink je binnen een week op, een ruby reserve of LBV port heeft een langere rijping ondergaan en kan je langer geopend bewaren. Enkele weken is geen probleem. Een Vintage port daarentegen, zeker als deze voor een langere periode is bewaard, kan je ook het beste binnen een week opdrinken. Je kunt de gok nemen er langer over te doen, je zult het vanzelf proeven.

Waar Ruby staat voor de robijnrode kleur staat Tawny voor de getaande kleur. De kleur van deze soort is vaak een beetje belegen met mooie amberkleurige tonen en een bruin randje. Deze kleur ontstaat door de langere rijping op hout. De port kan hierdoor een beetje oxideren en krijgt daardoor een andere kleur en uiteindelijk ook een andere smaak dan een Ruby port. Goedkopere merken willen nog eens sjoemelen met het krijgen van deze getaande kleur. Soms worden er goedkope witte en rode port met elkaar gemengd en dat is natuurlijk niet hoe het hoort.

De meest bekende Tawny port is de ‘Aged Tawny’. Deze portsoort herken je door de dikgedrukte getallen 10,20,30 &40 jaar op de fles. Betekend dit dat de port ook zoveel jaar op hout heeft gerijpt? Nee dat is een misverstand. Het getal geeft de gemiddelde rijpingsduur aan van de geblende Tawnyports. Een fles Tawny 10 years kan dus een blend zijn van een 5,10 en 15 jaar oude port. Neem je van die optelsom het gemiddelde dan kom je uit op 10 jaar. Het is een kwaliteit om van deze verschillende portsoorten een perfect eindresultaat te blenden! De grote broer van de Aged Tawny is de Colheita port. Net als bij een Vintageport moet dit een port zijn uit één enkel goed oogstjaar. Hier word dus niks geblend maar rijpt de Colheita minstens 7 jaar op vat om die mooie getaande kleur te krijgen. Wist je zelfs dat des te langer een port op hout rijpt des te lichter de kleur van deze port word? Maar de smaak word des te intenser. Ook goed om te onthouden is dat je tawny portsoorten, behalve de echte oudere jongens van 20 tot 40 jaar, na openen tot enkele weken tot zelfs maanden goed houd. Bewaar hem wel op een koele donkere plek. En een andere tip, drink een port altijd ietsje koeler dan kamertemperatuur, hierdoor komt de smaak nog beter tot z’n recht.

Port is meer terug dan ooit! Er is zo veel in te proeven en te ontdekken, het lijkt me meer dan een zalige bezigheid tijdens de komende feestdagen! Voor alle port en spijscombinaties adviseert mijn team je daarom meer dan graag!  Maar een klein tipje van de sluier zal ik nu oplichten. De klassieke combinatie die vaak gemaakt word is port met kaas, en dat is terecht een heerlijke combinatie maar niet alle kazen kun je combineren met beide port soorten. Jonge nauwelijks gerijpte kazen hebben een te zachte smaak s waardoor hij snel overklast word door de sterke en filmende smaak van port. Denk aan een jonge goudse kaas, mozzerella, jonge geit, feta of een jonge brie. Het zijn opzichzelfstaande heerlijke kaassoorten maar zonde van de kaas om in combinatie met port te nuttigen. De colheita port heb ik in dit overzicht weg gelaten daar deze nog geen deel uitmaakt van ons assortiment.

Fine Ruby port – jonge port, niet gerijpt rijp rood fruit en vrij zoet –
Jonge zachte kazen zoals een volle roombrie, chaumes en port salut.
Zoete nagerechten zijn ook een goede combinatie, dit hoeft niet perse iets te zijn met chocolade.

Ruby Reserve port – ongeveer 5 jaar gerijpt op hout, diep donkerrood, kruidig en fruitig van smaak –
Een klassieke kaas bij deze port is Stilton of andere blauwader kazen. Of wat dacht je van een mooie camembert of stukje Italiaanse Tallegio? Ook heerlijk bij desserts met pure chocolade.

Fine Tawny port – jonge tawny, enkele jaren op hout gerijpt. Belegen en iets complex met een prachtige getaande kleur –
Jonge halfharde kazen zoals Goudse, Edammer, Italiaanse Grano, Morbier, Emmentaler, Gruyère, jonge Cheddar,
Monterey Jack, Spaanse Manchego en Tomme d’Alsace.

Tawny Reserve port – rijpe tawny gemiddeld 8 jaar gerijpt op houten vaten. Intensere smaak dan een normale tawny –
Franse zachte kazen als Roquefort, Blue d’Auvergne en een mooie Hollandse kaas als Old Amsterdam of Gooische Pikante.
Maar een stuk Reypenaar is ook geen verkeerde combi!

LBV Port – volle ruby, kruidig door zijn langere houtrijping van gemiddeld 4-6 jaar, hoeft niet gedecanteert –
Kaas met een sterkere smaak past het best bij een LBV port als de textuur maar zacht en romig is, een hoger zout gehalte is geen probleem. Zachte truffelkaas en zachte blauwschimmel kunnen hier goed bij maar wat denk je van een romige geitenkaas zoals Valencay en Rigotte d’Echalas en Crottin de Chavignol.

Vintage Port – de klassieker onder de ruby ports, alleen de beste jaargangen  –
Sterke romige smaken met een zachte textuur als Stilton, Cashel Blue, Roquefort, Gorgonzola en Saint Agur Blue.
De fles eerst 24 uur rechtop zetten om het bezinkels te laten zinken en dan decanteren vanwege de aanwezige droesem!

Aged Tawny port – 10,20,30,40 yrs of ouder –
Hardere oudere kazen zijn de beste keuze bij deze prachtige Port soorten. Denk aan een mooie stuk Goudse kaas of een
oudere Spaanse Manchego of Italiaanse Pecorino. De iets zoetige Comté is ook een aanrader en een oude Cheddar. De 10yrs is als aperitief ook erg lekker iets verder teruggekoeld met vers geroosterde amandelen of met een stukje vijgen amandel brood.

Wij zijn zelf dealer van de volgende porthuizen: Dalva, Portal en Quinta de Devesa. Binnenkort staan ze op onze nieuwe webshop, en natuurlijk staan ze nu prachtig op een rij in onze winkel! Wilt u een fles port van een voor uw bijzonder jaartal? Er zijn tal van jaartallen beschikbaar, we informeren graag voor u of we dit in huis kunnen halen!

Ons motto is altijd: zonder wijn is het minder fijn

zonderwijnishetminderfijn
#zonderwijnishetminderfijn